विकसनशील मूल्यात समाजाची भूमिका
कुटुंब, समाज, शाळा आणि अनुवंशशास्त्र बहुतेकदा व्यक्तिमत्त्व निर्मितीच्या बाजूने स्वीकारले जाते. हे चार घटक प्रामुख्याने व्यक्तिमत्त्वाचे निर्धारक आहेत. त्यातील सर्वात महत्त्वाची संस्था म्हणजे परिवार ही संस्था.परंतु समाजही कुटूंबापेक्षा कमी महत्त्वाचा नाही. खरं तर, कुटुंब हे समाजापेक्षा वेगळे अस्तित्व नाही. बहुतेकदा समान वातावरण कुटुंबात आढळतात जे सामाजिक वातावरणात अस्तित्वात आहेत. कुटुंबातील लोकांनाही यावे लागते. कुटुंब आणि समाज दोघेही एकमेकांवर प्रभाव पाडतात. मुल घराच्या हद्दीबाहेर जाऊ लागताच त्याचा परिणाम सामाजिक वातावरणाने होऊ लागला. भारतीय समाज स्वतः मूल्यांच्या संक्रमणाच्या काळात जात आहे. जरी मूल्यांचा विकास हळूहळू होत आहे. स्वातंत्र्यलढ्यात भारतीय सामाजिक मूल्यांमध्ये बदल होऊ लागले. स्वातंत्र्य चळवळीच्या काळातच राजकीय राष्ट्रवाद स्थापित झाला. स्वातंत्र्यानंतर लोकशाही मूल्ये आपला राजकीय आदर्श म्हणून स्वीकारली गेली आणि हळूहळू हे राजकीय आदर्श,सामाजिक आदर्शांचे रूप घेण्यास सुरुवात केली. सध्याच्या दृष्टीकोनातून, हे राजकीय आदर्श प्रशासनाद्वारे सामाजिकरित्या स्थापित केले जाणे आवश्यक आहे. वास्तविक, सध्या प्रशासनाचे मुख्य कर्तव्य म्हणजे लोकशाही विचारांना सामाजिक आदर्श म्हणून स्थापित करणे. यामध्ये प्रशासनाची भूमिका अत्यंत महत्वाची आहे कारभार हे शासन कारण्याचे साधन आहे. प्रशासनाच्या माध्यमातून प्रशासनाची उद्दीष्टे सुनिश्चित केली जातात.
भारतीय समाजाची समस्या ही आहे की स्वातंत्र्यानंतर years० वर्षे उलटून गेल्यानंतरही नागरी समाजाचे रूप धारण केलेले नाही. खरं तर शिक्षण हा नागरी समाजाचा मुख्य आधार आहे. जोपर्यंत लोक त्यांच्या हक्क आणि कर्तव्याबद्दल जागरूक नाहीत, तोपर्यंत सरकार आणि प्रशासकीय सुधारणांचे फायदे लोकांपर्यंत पोहोचत नाहीत. म्हणजेच जनतेने जागरूक होणे सर्वात महत्वाचे आहे. भारतात लागू करण्यात आलेले कायदे वापरणा those्यांची टक्केवारी खूपच कमी आहे.
सध्याच्या दृष्टीकोनातून, भारतीय प्रशासनासमोर सर्वात मोठे आव्हान म्हणजे नवीन सामाजिक मूल्ये साध्य करणे. सध्या राजकीय आदर्श, समानता, स्वातंत्र्य, न्याय आणि बंधुत्व या सामाजिक मूल्यांचे रूप घेतलेले नाही. या संदर्भात प्रशासनाची भूमिका महत्वाची ठरते. प्रशासनाने अशी अपेक्षा केली आहे की ही नवीन नवीन सामाजिक मूल्येच स्थापन होणार नाहीत तर त्यांचा उपयोगही होतो
0 टिप्पण्या